Wordt nu aandeelhouder van DuBois et fils!
Altijd gedroomd aandeelhouder te worden van een horlogehuis? Grijp nu uw kans! Het Zwitserse horlogehuis DuBois et fils wil nog dit jaar de 1.000ste aandeelhouder verwelkomen! DuBois et fils is opgericht in 1785 en is de oudste horlogefabriek van Zwitserland en één van de oudste horlogemerken ter wereld. Het horlogehuis maakte begin 2013 een herstart na een zeer succesvolle crowdfunding campagne, geïnitieerd door de Zwitser Thomas Steinemann. De aandeelhouders van DuBois et Fils bestaan...
Schaap en Citroen opent nieuwe Vintage Watches Boetiek
Schaap en Citroen Juweliers heeft dinsdag 6 november jl. een ‘Vintage Watches’ boetiek geopend in het 5- sterren Conservatorium hotel te Amsterdam. Met deze boetiek voegt Schaap en Citroen – naast de Schaap en Citroen Diamonds Boetiek- een geheel nieuw concept toe aan haar portfolio. De boetiek bevindt zich in de zogeheten Van Baerle Shopping Gallery in het Conservatorium hotel en is ingericht door Rob Feenstra. Een nieuw concept Schaap en Citroen is al meer dan 130-jaar actief als...
Oris Clipperton: to protect and conserve
Zoals al eerder op Alles over Horloges is gepubliceerd, ziet het Zwitserse horlogehuis Oris het als zijn nobele missie om de oceanen van de wereld en levende dieren daarin te behouden en mee te helpen om veranderingen ten goede te realiseren. Oris onderstreept haar lovenswaardige streven met de lancering van de Oris Clipperton Limited Edition, een duikers horloge gebaseerd op de Aquis-serie. Een percentage van de verkoop van de gelimiteerde oplage van 2.000 stuks zal door Oris worden bestemd...
Nieuws
Glashütte Original Senator Chronograph Panorama Date
door Paul van der Luit | 3 december 2017 | Nieuws
De nieuwe Senator Chronograph Panorama Date is er voor de man met smaak, althans volgens het Duitse horlogehuis Glashütte Original. Daar valt weinig op af te dingen. Het horloges oogt heel fraai met de in het oog springende grote datum en de blauwe Romeinse cijfers (6 en 12 uur) en indexen. Naast de uren, minuten, decentrale seconde en (grote) datum zijn ook de subdials van de flyback chronograaf afleesbaar. In de subdial van de decentrale seconde is een gangreserve-indicator verwerkt. De...
Lees meerLexicon uitgelicht
Patina
Onder 'patina' wordt een oxidatielaag op metalen voorwerpen verstaan. Denk hierbij bijvoorbeeld de grijsgroene laag die u vaak op koperen en bronzen voorwerpen ziet. De vorming van een mooie natuurlijke patinalaag kan vele tot tientallen jaren duren. Patinalagen kunnen op natuurlijke wijze ontstaan, maar metalen voorwerpen kunnen ook kunstmatig van patinalagen worden voorzien door middel van chemicaliën. Dit noemt men patineren. Deze techniek wordt bijvoorbeeld veel toegepast bij bronzen...
UTC
UTC is een mondiale tijdstandaard. De afkorting UTC staat voor "Universal Time Coordinated" en is ontstaan als compromis tussen het Franse "TUC" (Temps Universel Coordonné) en het Engelse "CUT" (Coordinated Universal Time). In militaire kringen wordt UTC meestal aangeduid als "Zulu time". UTC is bijna gelijk aan het welbekende Greenwich Mean Time (GMT). Het verschil bestaat eruit dat GMT een zuiver astronomische tijd is en UTC is gebaseerd op een atoomklok en gecoördineerd met de rotatie...
Vaques de Genève
Als bij een horloge wordt vermeld dat er sprake is van een ‘Vagues de Genève’ decoratie, betreft dit een traditioneel Zwitserse versiering die wordt gebruikt om kwalitatief hoogstaande uurwerken te verfraaien. Deze versiering bestaat uit een gelijkmatig patroon van golvende, parallelle lijnen die wordt aangebracht op platte uurwerkonderdelen door middel van een snel draaiende pen van hout of kunststof. Wordt ook wel Côtes de Genève of Geneva Stripes genoemd. Een variant op Vagues de...
Lagerstenen
Met lagerstenen (veelal aangeduid als jewels, maar ook wel als robijnen of stenen) wordt de behuizing aangeven, waar de assen van het raderwerk en de ankerstenen in draaien. Heel vroeger waren dit echte robijnen en saffieren. Tegenwoordig gebruikt men hiervoor synthetische rode robijnen. Om de wrijving te verminderen worden de geharde stalen punten van de draaiende tandwielen van een uurwerk in een synthetische robijn gestoken en gesmeerd met een dun laagje speciale olie, want door hun...
Large date
Een Large date (of grote datum) geeft de datum zoals de naam al zegt ongewoon groot weer. De weergave van een datum – groot of normaal – is een weergave van een datum zult u wellicht zeggen. Maar de grote datum is in tegenstelling tot de “gewone datum” een complex mechanisme, bestaande uit twee ronde schijven, waarbij op de eerste schijf alleen de eenheden 1 t/m 3 voorkomen en op de 2e schijf de eenheden 0 t/m 9. Deze complicatie vereist een perfecte synchronisatie tussen de...
Watchwinder
Een watchwinder is een heel handig apparaat voor bezitters van automatische uurwerken. Een watchwinder simuleert namelijk de bewegingen van de pols door middel van een draaimechanisme en windt daardoor automatisch het uurwerk op. Bij een perpetual calender is een watchwinder eigenlijk een must, om te voorkomen dat dag, datum, maand, maanstand, etc. worden ontregeld. Watchwinders zijn er in diverse soorten en maten (en uiteraard ook diverse prijzen). Als u besluit tot de aanschaf van een...
Zegel van Genève
Het Zegel van Genève (ook bekend als Geneva Seal of Poinçon de Genève) is het officiële zegel van de stad en het Kanton van Genève. Het zegel bestaat uit het wapen van Genève. Omdat de markt in de late jaren van 1800 werd overspoeld met vervalsingen, begon dit een serieuze bedreiging te worden voor de internationale reputatie en de ongeëvenaarde kwaliteit van de Geneefse uurwerken. Dit was voor het Société des Horlogers (opgericht in 1873) aanleiding om bij het Kanton van Genève aan te...
Zelfcorrectie
Een horloge dat is voorzien van (meerdere) complicaties beschikt veelal over een of meerdere kleine knopjes aan de zijkant van het horloge. Met behulp van deze knopjes kunnen bepaalde functies worden verzet, bijvoorbeeld de dag, datum, maand en maanfase, zonder dat hiervoor de wijzer van het uurwerk moeten worden doorgedraaid. Op het horloge van Glashütte Original hierboven ziet u een tweetal zelfcorrectors op de zijkant van de kast voor het corrigeren van de dag en...
Zilver
Zilver behoort net als goud tot de groep edelmetalen. Zilver is een natuurlijk witkleurig materiaal, roest en vergaat niet en is gemakkelijk te bewerken omdat het een zacht materiaal is. Wellicht minder bekend is dat zilver een scheikundig element is met symbool Ag en atoomnummer 47. In tegenstelling tot goud wordt zilver niet vaak in zuivere toestand in de natuur gevonden, maar wordt het veelal in verbinding met niet-edele metalen als lood en koper gedolven. Dit mengsel wordt vervolgens...
Zomertijd
De zomertijd heeft de mensheid al langere tijd beziggehouden. Voor zover men kan achterhalen was het eerste voorstel van de Nieuw-Zeelander George Vernon Hudson die in 1895 voorstelde om de (lokale) tijd aan te passen aan het ritme van de mens. Hij wilde met zijn voorstel de klok in de zomer twee uur vooruit zetten. In 1907 kwam de Engelsman William Willet met een pamflet Waste of Daylight (verspilling van daglicht) om de tijd in de zomer 80 minuten vooruit te zetten, maar hij stierf een jaar...
Shockproof
Een horloge is schokbestendig (ook wel shockproof of shockresistant) indien een horloge een val van één meter hoogte op een hard oppervlak kan weerstaan zonder dat het stopt met lopen of meer dan een minuut achter gaat lopen.
Ruthenium
Ruthenium is een scheikundig element met symbool Ru en atoomnummer 44. Ruthenium is een hard, zilverwit overgangsmetaal. Het wordt niet dof bij kamertemperatuur, maar het oxideert in lucht bij ongeveer 800°C. Het metaal verweert niet onder invloed van hete of koude zuren of aqua regia, maar wanneer kalium chloride aan de oplossing wordt toegevoegd oxideert het ineens met explosieve snelheid. Ruthenium komt voor als vrij metaal, soms in combinatie met platina, osmium en iridium, in Noord en...
Schroefbalans
Om een balans absoluut correct te laten verlopen, wordt de balans voorzien van verzwaarde schroeven om een juiste gewichtsverdeling - dus zonder zwaartepunt - in te kunnen stellen. Tegenwoordig is dat niet meer nodig vanwege de beschikbaarheid van perfect uitgebalanceerde balansen met een gladde ring. Klik hier voor meer informatie over de balans. Het hanteren van een schroefbalans is heden ten dage dan ook meer een subtiele aanduiding van de kwaliteit van het uurwerk, omdat een balans met...
Waterdichtheid
Vrijwel niets is zo schadelijk voor uw horloge als water. Want water veroorzaakt roest en roest kan al in korte tijd desastreuze gevolgen voor uw uurwerk hebben. Hoedt uw uurwerk bovenal tegen zeewater... Om uw horloge te beschermen moet u voorkomen dat uw horloge in aanraking komt met (zee)water als uw horloge niet waterdicht is. Waterdicht of niet? Helaas bestaan er veel misverstanden over de begrippen “waterdichtheid”, “waterresistant” of “waterproof”. Deze begrippen worden niet...
Secondes morte
De secondes morte (ook wel bekend als dead-beat seconds) is een complicatie van een mechanisch uurwerk waarbij de secondewijzer per seconde verspringt. Dit in tegenstelling tot het gebruikelijke “lopen” van de secondewijzer. Deze complicatie is zeldzaam en kwam in de jaren voor de quartz revolutie (jaren ’70-’80 van de vorige eeuw) nog wel voor maar stierf feitelijk een stille dood vanwege diezelfde quartz revolutie. De reden hiervan was dat de secondewijzer op vrijwel gelijke wijze...
Wijzerplaat
De wijzerplaat is een deel van een uurwerk dat de precieze onderverdeling van de tijd aangeeft. Deze verdeling, of indexering, kan op diverse manieren worden weergegeven. Veel voorkomende varianten zijn Romeinse of Arabische cijfers, streepjes of diamanten. Een wijzerplaat kan onder andere worden vervaardigd van staal, brons, zilver en goud, maar ook moderne kunststoffen en vezels kunnen hiervoor worden gebruikt. In de foto boven is een wijzerplaat afgebeeld van JS Watch Co.
Veer
De veer van een horloge, feitelijk de opwindveer, bevindt zich in de veertrommel. Als de veer wordt opgewonden (handmatig of automatisch via de rotor) drukt het uitwendige deel van de veer tegen de binnenkant van de veertrommel en is stijf verbonden met een elastisch onderdeel. Het binnenste deel van de veer is verbonden met een as. Door de ton te fixeren en de as te roteren wordt de veer opgewonden rond de as waardoor spanning op de veer komt te staan waardoor energie in het systeem wordt...
Vouwsluiting
Bij een horlogeband die is voorzien van een vouwsluiting (folding clasp of faltschliesse in respectievelijk Engels of Duits) is er sprake van een sluiting door middel van twee scharnierende metaalstrips die aan de band van het horloges zijn vastgemaakt en die gebogen zijn in de vorm van de pols. Omdat deze sluiting uitvouwbaar is, kan het horloge als een armband om de pols worden gedaan en bij het sluiten vervolgens de ene metaalstrip over de andere metaalstrip vouwt. Een vouwsluiting is...
Small second
Een horloge met small second (kleine seconde) heeft een decentrale, kleinere wijzerplaat of display om de verstreken seconden weer te geven. In tegenstelling tot een horloge met een centrale secondewijzer, waarbij de secondewijzer is bevestigd aan dezelfde centrale as als de uur- en minutenwijzer. Als een horloge is uitgerust met een chronograaf, geldt in veel gevallen dat de centrale secondewijzer fungeert als secondewijzer van de chronograaf en de verstreken seconden van de reguliere...
Snelcorrectie
Snelcorrectie wil zeggen een mechanisme van de kroon dat de gebruiker in staat stelt de datum te verzetten zonder de wijzers 24 uur te verdraaien.
Tachymeter
Een tachymeter is een schaalverdeling op de wijzerplaat, flens of lunette van een chronograaf waarmee in combinatie met de secondewijzer de snelheid van een bewegend voorwerp kan worden gemeten. Hoe werkt een tachymeter? Een tachymeter maakt gebruik van een waarde die in minder dan een minuut wordt gemeten en zet die waarde om in kilometers of mijlen per uur. Vaak zijn horloges met een tachymeter voorzien van een standaardschaal rond het uurwerk op basis van één kilometer. Bij het startpunt...
Tankkast
Een horlogekast met een rechthoekige vorm wordt veelal aangeduid als'Tankkast'. Dit staat synoniem voor het iconische horlogemodel Tank van het sieraden en horlogemerk Cartier. Volgens de legende is Louis Cartier geïnspireerd door de gestroomlijnde vorm van de Renault FT-17 tanks, die tijdens de eerste Wereldoorlog werden gebruikt aan het westelijk front. Het eerste Tank-horloge dat in 1917 het levenslicht zag, vertoonde gelijkenissen met de oorlogsmachine met zijn rechthoekige kast en...
Tantalium
Tantalium (of tantaal) is een scheikundig element met symbool Ta en atoomnummer 73. Het is een grijsblauw overgangsmetaal dat in 1802 in Zweden is ontdekt door Anders Gustaf ekeberg. De naam ‘tantalium’ is afkomstig van het Griekse Tantalos, een mythische figuur. Tantalium heeft als kenmerk dat een zeer buigzaam, hard en zwaar metaal. Het voordeel van Tantalium is dat het eenvoudig te bewerken is en zeer resistent tegen zuren en andere corroderende chemicaliën. ...
Telemeter
Een Telemeter kan bij benadering de afstand tot een licht- en geluidsbron meten door de snelheid van geluid af te zetten tegen de snelheid van het licht. Een mooi voorbeeld is onweer, waarbij u met de telemeter de tijd en afstand tussen bliksem en donderslag kunt meten. De bliksemflits ziet u vrijwel meteen, maar het geluid bereikt u met een snelheid van 0,33 kilometer per seconde. Dit verschil maakt het mogelijk uw afstand tot het onweer te bepalen. De indexen op de telemeterschaal zijn zo...
Texalium
Texalium™ bestaat uit een basisweefsel van glasvezel voorzien van een dunne coating van aluminium. De coating is van 99,99% zuiver aliminium en ongeveer 200 Angstrom in dikte (een Angstrom is eenmiljardste deel van een meter). Deze coating realiseert een sterk reflecterend oppervlak. Texalium is ontwikkeld door het bedrijf Hexcel, gevestigd in Californië, Verenigde Staten. Texalium kent diverse industriële toepassingen en wordt als zodanig ook gebruikt in de Haute Horlogerie, als...
Tien over tien
Het is u wellicht niet direct opgevallen, maar meestal wordt een horloge door vrijwel alle horlogehuizen afgebeeld met de tijd ’10 over 10’. Dat is geen toeval en daar is door de horlogehuizen en hun PR-bureaus goed over nagedacht. Die redenen zijn dan ook: Deze stand van de wijzers biedt het meest optimale zicht op merknaam, wijzerplaat en eventuele subdials Door deze stand ontstaat een ‘glimlachend horloge’ Deze stand creëert symmetrisch en is dus esthetisch fraaier ...
Sonnerie
Als een horloge is voorzien van de term Sonnerie dan betekent dit dat het horloge geluid kan produceren. Een sonnerie komt in twee varianten voor: de “grande sonnerie” en de “petite sonnerie”. Een grande sonnerie geeft elk kwartier een gong, waarbij er eerst een gong klinkt per verstreken hele uren en vervolgens een tweede gong voor het aantal verstreken kwartieren. Door middel van een repetitiefunctie kan nogmaals het aantal verstreken uren en kwartieren worden beluisterd. De petite...
Titanium
Titanium (of titaan) is een scheikundig element met symbool Ti en atoomnummer 22. Het is een grijs metallisch overgangsmetaal. Titanium is een metaal dat sterk, licht en zeer corrosiebestendig is. Bovendien is het ook goed bestand tegen extreme temperatuurschommelingen. Aangezien titanium anti-allergeen en goed bewerkbaar is, wordt dit metaal ook veel gebruikt in de sieraden- en horloge-industrie. Zoals bijvoorbeeld door Panerai.
Wintertijd
In de Europese Unie begint jaarlijks de wintertijd op de laatste zondag van oktober en eindigt op de laatste zaterdag in maart (de zondag daarop begint de zomertijd). In de nacht van zaterdag op zondag gaat de klok om 3.00 uur een uur terug, dus van 3.00 naar 2.00 uur. De wintertijd is feitelijk de normale of natuurlijke tijd.
Tourbillon
De tourbillon (Franse benaming voor 'wervelwind') is in 1795 uitgevonden door Abraham-Louis Breguet en was bedoeld om de invloed van de zwaartekracht op de gang van uurwerken te voorkomen. Op 26 juni 1801 heeft Abraham-Louis Breguet het patent op de tourbillon verkregen. De tourbillon is oorspronkelijk ontwikkeld voor zakhorloges omdat deze zich meestal dag en nacht in dezelfde (verticale) positie bevonden. Hierdoor kreeg de zwaartekracht steeds vat op hetzelfde punt van het gangwerk dat...
Spechthals fijnregelaar
De spechtenhals fijnregelaar ofwel 'spechthalsregulierung' is een verfijnde regelmechaniek waarmee de loopsnelheid van een uurwerk kan worden afgesteld. Door de spechthals fijnregelaar laat een uurwerk zich veel nauwkeuriger afstellen dan een uurwerk met het traditionele kompas. De spechthals fijnregelaar is ontwikkeld door de Duitse manufactuur Mühle Glashütte en geldt als het Duitse equivalent van de zwanenhals fijnregelaar die veelal wordt gehanteerd in verfijnde Zwitserse uurwerken....
Worldtimer
Een worldtimer is een complicatie van een horloge dat de tijd aangeeft in de 24 tijdzones van de aarde. Veel gebruikte steden zijn Londen, Parijs, Cairo, Moskou, Hong Kong, Sydney en New York. Op de hierboven afgebeelde Master Geographic van Jaeger-LeCoultre kunt u de tijd van 24 plaatsen op de globe aflezen. Door de kroon op 4 uur te draaien kunt u de door u gewenste plaats onder de rode pijl op 6 uur situeren en vervolgens kunt u in de subdial tussen 6 en 7 uur de plaatselijke tijd aldaar...
Spiraal
De spiraal (ook wel spiraalveer of balansveer genoemd) is de veer waarmee de balans wordt aangedreven. De spiraalveer is functioneel gezien niet van de balans te scheiden, omdat zij beiden het slingermechanisme en daarmee de basis van de tijdmeting vormen. De spiraalveer is aan de binnenzijde via de spiraalrol aan de as bevestigd en aan de buitenzijde met behulp van een blokje aan de kloof bevestigd via een schroefje. De spiraal wordt tegenwoordig niet meer met een schroef vastgemaakt maar...
Split-second chronograph
Een split-second chronograph (ook wel dubbelchronograaf of rattrapante) is een chronograaf die is uitgerust met twee centrale secondewijzers, waarvan de ene kan worden stilgezet met behulp van een speciaal hendeltje in het wijzerplaatraderwerk om een tussentijd aan te geven, terwijl de andere wijzer doorloopt. Als het hendeltje wordt losgelaten springt de stilgezette wijzer vooruit naar de stand van de andere doorlopende secondewijzer.
Superluminova
Superluminova is lichtgevend materiaal met een zeer lange nagloeitijd in het donker en is volkomen onschadelijk, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het lichtradioactieve tritrium dat voorheen werd gebruikt om wijzers en indexen in het donker te laten oplichten. Superluminova wordt wereldwijd gebruikt in hoogwaardige horloges op de wijzers en indexen.
Swiss Made
Op horloges uit Zwitserland zult u vaak onderaan de wijzerplaat het predikaat of label “Swiss Made” tegenkomen. Dit label geniet een wereldwijde reputatie en geeft uitdrukking aan een hoge mate van kwaliteit die door de jaren heen zorgvuldig door de diverse Zwitserse horlogehuizen is opgebouwd en dat nog steeds doen. Omdat niet alleen in Zwitserland horloges van hoge kwaliteit werden gemaakt en de concurrentie toenam, werd begin jaren 70 besloten het label Swiss Made te beschermen. Swiss...
Rattrapante
Een rattrapante (ook wel dubbelchronograaf of split-second chronograph) is een chronograaf die is uitgerust met twee centrale secondewijzers, waarvan de ene kan worden stilgezet met behulp van een speciaal hendeltje in het wijzerplaatraderwerk om een tussentijd aan te geven, terwijl de andere wijzer doorloopt. Als het hendeltje wordt losgelaten springt de stilgezette wijzer vooruit naar de stand van de andere doorlopende secondewijzer.
Regulateur
Een regulateur geeft de uren, minuten en seconden in een afzonderlijke wijzerplaat weer. Een regulateur heeft traditioneel een grote index en wijzer voor het aanwijzen van de minuten en een kleinere wijzer en index voor het aanwijzen van de uren.
Réserve de Marche
Réserve de Marche is het aantal uren/dagen dat een volledig opgewonden veer energie kan geven aan het uurwerk voordat het opnieuw moet worden opgewonden. Wordt bij horloges ook aangeduid als ‘Gangreserve’ of ‘Power reserve’. Over het algemeen heeft een volledig opgewonden uurwerk energie voor ca. 36 - 42 uur voordat het stilvalt, maar er zijn ook uurwerken die een Réserve de Marche hebben van drie of meer dagen. Zie ook gangreserve.
Retrograde
Met retrograde wordt een lineaire tijdweergave bedoeld, in plaats van de veelvoorkomende cirkelvormige tijdweergave. De wijzer doorloopt een boogtraject tot hij aan het eind van de schaalverdeling komt. Op dat moment springt de wijzer onmiddellijk terug naar het beginpunt om het boogtraject opnieuw te doorlopen.
Robijnen
Met Robijnen (ook wel aangeduid met jewels of lagerstenen) wordt de behuizing aangeven, waar de assen van het raderwerk en de ankerstenen in draaien. Heel vroeger waren dit echte robijnen en saffieren. Tegenwoordig gebruikt men hiervoor synthetische rode robijnen. Om de wrijving te verminderen worden de geharde stalen punten van de draaiende tandwielen van een uurwerk in een synthetische robijn gestoken en gesmeerd met een dun laagje speciale olie, want door hun hardheid (alleen diamant is...
Romeinse cijfers
De aanduiding Romeinse cijfers wil zeggen dat de uren op de wijzerplaat worden aangeduid met Romeinse cijfers I t/m XII. Zie ook Arabische cijfers. Bijzonder is wel dat vrijwel alle uurwerkmakers de 4 aanduiden als IIII in plaats van de gebruikelijke IV. De reden hiervan is eigenlijk niet geheel duidelijk, want over dit fenomeen doen verschillende verhalen de ronde.
Rotor
De rotor is een metalen gewicht binnen een automatisch horloge dat in beweging komt door polsbewegingen van de drager. Door het ronddraaien van de rotor wordt de hoofdveer automatisch opgewonden en bouwt het horloge een gangreserve op. Rotors komen in diverse soorten, maten en materialen voor. Soms maken horlogehuizen van de rotor een waar kunstwerkje, zoals deze schittende rotor van IWC in de vorm van een Spitfire, het meest geroemde gevechtvliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog. Zie ook...
Quantième Perpetuel
Een quantime perpetual calendar (ook wel eeuwigdurende kalender of perpetual calendar) compenseert automatisch de datum voor de verschillende maandlengtes en ook voor schrikkeljaren voor de komende eeuw lang. Deze zullen echter aangepast moeten worden na 28 februari 2100 omdat er dan een schrikkeljaar wordt overgeslagen. Een quantime perpetual calendar geeft naast de dag, datum en de maand gewoonlijk ook de maanfase aan. Sommige uurwerken geven zelfs het jaar aan. Een horloge uitgevoerd met...
Quartz
Kwartskristal heeft de eigenschap dat het kan trillen door elektronisch schakelen, waarbij de frequentie van die trilling zeer constant blijft. Deze ontdekking vond eind jaren zestig van de vorige eeuw zijn weg naar het polshorloge. Hoewel het quartz horloge grotendeels een Zwitserse uitvinding was, de eerste quartz horloges werden vervaardigd door Girard-Perregaux en Piaget als gevolg van een joint-venture in de Zwitserse horloge-industrie, zouden Japanse bedrijven (met name Seiko) de markt...
Perlage
Perlage is een uit een gelijkmatig patroon van deels overlappende stippen bestaande versiering die wordt aangebracht met een snel draaiende pen van hout of kunststof. Oorspronkelijk was deze versiering bedoeld om te voorkomen dat stof of vuil zich kon afzetten op de platen van het uurwerk. Tegenwoordig heeft het meer een decoratieve functie. Deze versiering wordt ook wel zonneslijpsel genoemd.
Perpetual Calendar
Een perpetual calendar (ook wel eeuwigdurende kalender of quantime perpetual calendar) compenseert automatisch de datum voor de verschillende maandlengtes en ook voor schrikkeljaren voor de komende eeuw lang. Deze zullen echter aangepast moeten worden na 28 februari 2100 omdat er dan een schrikkeljaar wordt overgeslagen. Een perpetual calendar geeft naast de dag, datum en de maand gewoonlijk ook de maanfase aan. Sommige uurwerken geven zelfs het jaar aan. Een horloge uitgevoerd met...
Platina
Platina is evenals goud een kostbaar edelmetaal (scheikundig element met het symbool Pt en atoomnummer 78). Platina is een buigzaam en kneedbaar metaal dat niet alleen een mooie grijs-witte glans heeft maar tevens goed bestand is tegen corrosie door cyaniden, halogenen, zoutzuur en verder niet oxideert bij aanraking met lucht. Mede vanwege het feit dat platina niet snel dof wordt en onschadelijk is voor mensen, is platina zeer geschikt om juwelen van te vervaardigen. Verder is platina...
Poinçon de Genève
Het Poinçon de Genève (ook bekend als Geneva Seal of Zegel van Genève) is het officiële zegel van de stad en het Kanton van Genève. Het zegel bestaat uit het wapen van Genève. Omdat de markt in de late jaren van 1800 werd overspoeld met vervalsingen, begon dit een serieuze bedreiging te worden voor de internationale reputatie en de ongeëvenaarde kwaliteit van de Geneefse uurwerken. Dit was voor het Société des Horlogers (opgericht in 1873) aanleiding om bij het Kanton van Genève aan te...
Ontspiegeld glas
Bij ontspiegeling worden één of meerdere laagjes op het glas aangebracht om de reflecties aan het glasoppervlak te verminderen. Normaal reflecteert ca. 7% van het licht “weg”, zodat slechts 93% van het zuivere licht ons oog bereikt. Van die 7% reflecties bereikt een aanzienlijk deel het oog als “vals licht”. Om een horloge beter afleesbaar te maken wordt ook horlogeglas ontspiegeld. Dit dient bij voorkeur te geschieden op beide zijden van het glas, maar omdat het laagje gemakkelijk...
Maandvenster
Bij een horloge met een maandvenster kan de maand (als afkorting) van een venster worden afgelezen. Er zijn ook horloges waarop de maand wordt aangeduid door middel van een wijzer op een separate schaal of subdial.
Maanfase
Een horloge dat beschikt over de complicatie maanfase geeft in de loop van 29½ dag de maanfase weer. De maan, maar overigens ook planeten en de manen van andere planeten, vertonen schijngestalten ofwel maanfasen. Dat wil zeggen dat de maan gedurende zijn omloop in verschillende gedaanten zichtbaar is. Dit wordt veroorzaakt doordat de maan vanuit een andere richting door de zon wordt bestraald dan de richting waaruit de maan wordt waargenomen. Feitelijk ziet men dan de terminator (ofwel de...
Manufacture d’Horlogerie
Hoewel de horlogemerken bij voorkeur de Franse vorm gebruiken, komt het woord Manufacture van oorsprong uit het Latijn en betekent “met de hand gemaakt”. Volgens de Dictionnaire professionnel illustree de l'horlogerie definieert het begrip 'manufacture' in elk geval als volgt: “In de Zwitserse horloge-industrie wordt het begrip manufacture gehanteerd voor een horlogehuis dat horloges (nagenoeg) volledig zelf in eigen huis vervaardigt”. Deze definitie geldt dan met name tot onderscheid...
Minuterepeater
Als een horloge is uitgerust met de complicatie ‘minuterepeater’, is dit horloge voorzien van een slagwerk. Door het indrukken van een knop of het induwen van een schuif (zie in de foto hierboven de schuif links naast de 8 uur positie), geeft dit slagwerk het aantal uren, kwartieren en minuten aan die zijn verstreken sinds 12 uur (‘s middags of ‘s nachts). Doorgaans maakt een repeater gebruik van verschillende toonhoogtes om achtereenvolgens de verstreken uren, kwartieren en minuten aan...
Legering
Een legering is een vast mengsel van een metaal met een of meer andere elementen, veelal andere metalen. Het samensmelten van metalen heeft tot doel deze sterker te maken of beter te beschermen tegen bijvoorbeeld corrosie. Bekende voorbeelden van legeringen zijn brons (koper en tin), messing (koper en zink) maar ook goud wordt veelal in een legering toegepast, omdat zuiver goud een veel te zacht materiaal is om bijvoorbeeld te verwerken in horloges of sieraden. Bovendien kan door middel van...
Lepine kaliber
Aanduiding waarbij het uurwerk slechts uit één plaat bestaat, waaraan elk rad met een aparte tap is bevestigd. Het Lepine kaliber is uitgevonden door Jean Antoine Lepine (1720-1814). Het is later door Breguet geperfectioneerd om ultra-dunne horloges te kunnen maken.
Lunette
De lunette (of bezel) is een metalen of kunststoffen frame waarin het horlogeglas zit geklemd. Bij sommige horloges is deze voorzien van een ring rond het horlogeglas. Meestal is deze ring draaibaar, vaak bi-directioneel (zowel draaibaar tegen de klok in als met de klok mee draaien) maar soms alleen uni-directioneel (alleen tegen de klok in draaibaar). De lunette kan voor verschillende doelen dienen: aanduiding van andere tijdzone, rekenlineaal of start van een meting. Duikhorloges zijn...
Kast
De kast is de behuizing van het uurwerk van het horloge. Horlogekasten waren vroeger van staal, zilver en goud, maar komen tegenwoordig in veel verschillende materialen voor: aluminium, carbon, (geel, wit of rosé) goud, keramiek, kunststof, platina, staal en zilver. Ook bestaan diverse vormen. Een ronde kast komt het meest voor, maar ook vierkant, langwerpig, tonneau, etc.
Kleine seconde
Een horloge met kleine seconde (small second) heeft een decentrale, kleinere wijzerplaat (of subdial) om de verstreken seconden weer te geven. In tegenstelling tot een horloge met een centrale secondewijzer, waarbij de secondewijzer is bevestigd aan dezelfde centrale as als de uur- en minutenwijzer. Als een horloge is uitgerust met een chronograaf, geldt in veel gevallen dat de centrale secondewijzer fungeert als secondewijzer van de chronograaf en de verstreken seconden van de reguliere...
Kompas
Het kompas (ofwel fijnregelaar) is een regelmechaniek op de balanskloof waarmee de effectieve lengte van de balansveer kan worden gewijzigd, waardoor het uurwerk sneller of langzamer gaat bewegen. Door de balansveer langer of korter te maken kan een horlogemaker de loopsnelheid van het uurwerk afstellen. Zie ook zwanenhals fijnregelaar.
Kooi van Faraday
De kooi van Faraday is vernoemd naar Michael Faraday (* 1791 - † 1867). Michael Faraday was een Britse boekbinder en natuur- en scheikundige en heeft veel betekenis gehad voor het hedendaagse gebruik van elektriciteit. Onder kooi van Faraday (Faraday cage) wordt een kooivormige constructie verstaan van elektrisch geleidend materiaal, zoals koper of ijzer, die ervoor zorgt dat statische elektrische velden niet kunnen doordringen tot de kooi. De kooi is wel doordringbaar voor statische...
Kroon
De kroon van het horloge wordt gebruikt voor het opwinden van het mechanische horloge en het gelijk zetten van tijd en/of datum. In de meeste gevallen is de kroon aan de rechterzijde van het uurwerk gepositioneerd, doorgaans op de '3-uurs'-positie. Er zijn ook horloges waarbij de kroon zich aan de linkerzijde van het uurwerk bevinden (heel handig voor de linkshandigen onder ons). Soms is ook sprake van een geschroefde kroon waarmee de kroon kan worden aangedraaid om te voorkomen dat er water...
Jaarkalender
Als een horloge is voorzien van een jaarkalender complicatie (of Annual Calendar) betekent dit dat de kalendermodule van het uurwerk het wisselend aantal dagen in de maanden van het jaar automatisch compenseert. Dit betekent dat uw horloge na het voorbijgaan van bijvoorbeeld 30 september automatisch de datum 1 oktober aangeeft (en u bijvoorbeeld dus niet “31” september ziet staan).
Jewels
Met jewels (ook wel aangeduid met robijnen, stenen of lagerstenen) wordt de behuizing aangeven, waar de assen van het raderwerk en de ankerstenen van een horloge in draaien. Heel vroeger waren dit echte robijnen en saffieren. Tegenwoordig gebruikt men hiervoor synthetische rode robijnen. Om de wrijving te verminderen worden de geharde stalen punten van de draaiende tandwielen van een uurwerk in een synthetische robijn gestoken en gesmeerd met een dun laagje speciale olie, want door hun...
Incabloc
De balans van het uurwerk is een zeer kwetsbaar onderdeel dat gevoelig is voor schokken en stoten. Een val van het horloge op een harde vloer of een slag met bijvoorbeeld een golfclub heeft tot gevolg dat het balanswiel uit balans wordt gebracht. Dit heeft niet alleen invloed op de nauwkeurigheid van het uurwerk, maar kan ook tot gevolg hebben dat het horloge stil valt. Om de balans te beschermen worden uurwerken voorzien van een incabloc. Een incabloc is feitelijk een soort schokdemper, die...
Heliumventiel
Een heliumventiel is een ontluchtingsventiel en is ontworpen voor horloges die geschikt zijn voor diepzeeduiken. Het edelgas helium bestaat uit een van de kleinste moleculen en is bij duiken op grote diepte (en dus grote druk) in staat de horlogekast binnen te dringen. Eenmaal in de horlogekast kan dit gas niet snel genoeg ontsnappen, tenzij het horloge is voorzien van een heliumventiel om het helium uit de horlogekast te laten ontsnappen gedurende het verlagen van de druk in de...
Hertz
Hertz is de eenheid waarmee het aantal trillingen of cycli per seconde wordt aangegeven, veelal afgekort tot hertz (Hz) en genoemd naar de Duitse Natuurkundige Heinrich Rudolf Hertz. De trillingsfrequentie van horloges wordt vaak aangegeven in trillingen of vibraties, maar soms ook in hertz. De meeste polshorloges tikken tegenwoordig met een frequentie van 2,5 Hz (21.600 trillingen per uur), 4 Hz (28.800 trillingen per uur) of 5 Hz (36.000 trillingen per uur). Zie ook A/H.
Hesalite horlogeglas
Hesalite horlogeglas is eigenlijk een horlogeglas van kunststof. Dat wil zeggen dat dit glas niet zo hard is als mineraal of saffierglas. Dit heeft tot gevolg dat Hesalite horlogeglas sneller krast dan bijvoorbeeld saffier horlogeglas. Overigens zijn deze krasjes met een geschikt poetsmiddel in beginsel te verwijderen. Het voordeel van Hesalite horlogeglas is evenwel dat het veel moeilijker breekt, terwijl saffierglas in (piep)kleine stukjes kan breken. Deze kleine stukjes glas kunnen de...
Horloge
Horloge stamt af van het Latijnse “horologium” en is feitelijk de verzamelnaam voor kleinere en draagbare uurwerken, dus eerst voor de zakhorloges en sinds de 19e eeuw ook voor de polshorloges. In het Frans wordt met horloge tegenwoordig een vast opgestelde klok bedoeld, terwijl een draagbaar uurwerk “montre” wordt genoemd.
Horlogeglas
Bij horloges wordt voor de bescherming van de wijzerplaat en de wijzers gebruik gemaakt van glas. Tegenwoordig kiezen horlogehuizen er ook voor om de kastbodem te voorzien van glas, wat een vrij zicht geeft op het doorgaans fraaie mechanische uurwerk en de werking van de balans en de diverse tandwieltjes. Horlogeglazen komen in diverse hardheden en materialen voor en uiteraard ook in diverse soorten en maten, afhankelijk van de maat en vorm van de horlogekast. Onderstaand een overzicht van de...
Inertia afregelsysteem
Bij een horloge dat is uitgerust met een zogenaamd inertia afregelsysteem, vindt het afregelen van een uurwerk plaats door een gewicht op de spaken van de balans te plaatsen (enigszins te vergelijken met het uitlijnen van autobanden). Door het inertia blokje te verdraaien verplaats je het gewicht meer naar de binnen- of buitenkant van de balans waardoor het uurwerk sneller of langzamer gaat lopen. Doordat het inertia gewicht op de spaken van de balans wordt geplaatst is dit systeem veel...
Gaand werk
Het gaand werk van een mechanisch horloge geeft de energie van de opwindveer door aan het echappement. Het gaand werk van een mechanisch uurwerk bestaat in de meeste gevallen uit het ankerrad, seconderad, derderad (of tussenrad) en middenrad (of centrumrad).
Gangreserve
Gangreserve is het aantal uren/dagen dat een volledig opgewonden veer energie kan geven aan het uurwerk voordat het opnieuw moet worden opgewonden. Wordt bij horloges vaak aangeduid als ‘Réserve de Marche’ of ‘Power reserve’. Over het algemeen heeft een volledig opgewonden uurwerk energie voor ca. 36 - 42 uur voordat het stilvalt, maar er zijn ook uurwerken die een gangreserve hebben van drie of meer dagen. Zie ook gangreserve indicator.
Gangreserve indicator
De gangreserve indicator (ook wel Power Reserve of Reserve de Marché) is een complicatie van het uurwerk die aangeeft hoeveel uur of dagen het horloge nog aan energie heeft voordat het weer moet worden opgewonden. Zie ook gangreserve.
Geblauwde schroeven
Uit esthetisch oogpunt wordt in uurwerken wel gebruik gemaakt van geblauwde schroeven. Deze diep donkerblauwe kleur werd vroeger bereikt door gepolijste stalen schroeven te verhitten tot ca. 290 °C. Op deze temperatuur gaat staal ontspannen (feitelijk is sprake van ontladen) waarna het staal vervolgens verkleurt van lichtgrijs naar geel naar donkerblauw. Tegenwoordig wordt veelal een chemische methode gehanteerd, waarmee een consistent zelfde kleur blauw kan worden gerealiseerd. Slechts een...
Genève
Op sommige wijzerplaten prijkt de naam 'Genève'. Om deze naam op de wijzerplaat te mogen afbeelden moet er sprake zijn van een Zwitsers uurwerk (zie ook Swiss Made), waarbij tenminste één van de belangrijke onderdelen van de fabricage, ofwel het assembleren van het uurwerk dan wel het monteren van het uurwerk in de horlogekast moet zijn verricht in Genève of in het kanton van Genève. Dit is van belang omdat daaruit kan worden afgeleid dat tenminste 50% van de waarde van de productie in...
Geneva Stripes
Als bij een horloge wordt vermeld dat er sprake is van een ‘Geneva Stripes’ decoratie, betreft dit een traditioneel Zwitserse versiering die wordt gebruikt om kwalitatief hoogstaande uurwerken te verfraaien. Deze versiering bestaat uit een gelijkmatig patroon van golvende, parallelle lijnen die wordt aangebracht op platte uurwerkonderdelen door middel van een snel draaiende pen van hout of kunststof. Wordt ook wel Côtes de Genève of Vagues de Genève genoemd. Een variant op Geneva Stripes...
Gesp-sluiting
Indien de horlogeband is voorzien van een gesp-sluiting (buckle of dornschliesse in respectievelijk Engels en Duits) wordt de horlogeband vastgemaakt om uw pols door middel van een gesp, hetzelfde principe als een broekriem.
Glashütte strepen
De Glashütte strepen (ofwel Glashütter Streifenschliff) betreft een versiering die is bedacht door horlogemakers uit Glashütte, de bakermat van de Duitse mechanische horlogemakers historie. De Glashütte strepen bestaan uit een gelijkmatig patroon van parallelle lijnen die op de platte onderdelen van het uurwerk worden aangebracht. Wordt ook wel beschouwd als het Duitse alternatief voor de Zwiterse Côtes de Genève decoratie.
GMT
Een horloge met de aanduiding GMT betekent dat het horloge beschikt over de complicatie om de tijd in een tweede tijdzone aan te geven. De aanduiding GMT is afgeleid van het welbekende “Greenwich Mean Time”, één van de 24 tijdzones zoals die op de Internationale Meridianen Conferentie in 1884 zijn vastgesteld. De GMT loopt door Greenwich, een stadsdeel van London (VK) waar de (ooster)lengtegraad op deze lijn 0° is. Derhalve geldt de GMT als nulmeridiaan. Op deze plek is ook het Royal...
Goud
Goud is een scheikundig element dat wordt aangeduid door het symbool Au en atoomnummer 79. Goud is sinds mensenheugenis één van de kostbaarste edelmetalen ter wereld. Goud wordt ook wel 'de koning der metalen' genoemd, omdat goud zeer corrosiebestendig is. De mooie gele glans en de goede corrosiebestendigheid maken goud een bijzonder gewild metaal voor sieraden. Ook in horloges wordt goud vaak toegepast. Omdat zuiver goud een dicht maar zeer zacht metaal is, wordt goud vaak gemengd met...
Grand Complication
Een Grand Complication is een horloge met diverse verschillende complicaties. Hoewel er geen officiële definitie bestaat van het begrip "Grand Complication" wordt algemeen aangenomen dat een Grand Complication tenminste drie complicaties bevat, waarbij tenminste een complicatie dient te bestaan uit een repeater, perpetual calendar of chronograaf. Veelal wordt ook een tourbillon bestempeld als Grand Complication, maar er zijn ook connaisseurs die een tourbillon niet zozeer kwalificeren als...
Granulatie
Granulatie is een oude decoratietechniek, of liever edelsmeedkunst, die ontstond rond 2.500 voor Christus. De granulatietechniek werd geperfectioneerd door de Etrusken in de Archaïsche periode (600-480 voor Christus) en werd later ook in de middeleeuwse edelsmeedkunst toegepast. De techniek bestaat uit het vervaardigen van kleine gouden bolletjes (granules) die vervolgens tegen elkaar op een metalen ondergrond bevestigd worden. De kleine bolletjes worden vervaardigd door een hoeveelheid goud...
Grote datum
Een grote datum (of Large Date) geeft de datum zoals de naam al zegt groot weer. De weergave van een datum – groot of normaal – is een weergave van een datum zult u wellicht zeggen. Maar de grote datum is in tegenstelling tot de “gewone datum” een complex mechanisme, bestaande uit twee ronde schijven, waarbij op de eerste schijf alleen de eenheden 1 t/m 3 voorkomen en op de 2e schijf de eenheden 0 t/m 9. Deze complicatie vereist een perfecte synchronisatie tussen de afzonderlijke schijven....
Guillocheren
Guillocheren is een vorm van design waarbij een gelijkmatig patroon wordt aangebracht op een effen metaaloppervlak. Door deze bewerking toe te passen op de wijzerplaat van een horloge, wordt een decoratief effect met een luxe uitstraling verkregen. Het is vrijwel onmogelijk deze versiering netjes met de hand aan te brengen. Aan het einde van de 18de eeuw werd de guillocheermachine ontwikkeld, waarmee de versiering met behulp van een graveerinstrument met een scherpe punt in een gelijkmatig...
Flyback
De Flyback, in het Frans “retour en vol”, is een extra functie van een chronograaf, waarbij de tijdmeting met een druk op de resetknop van het uurwerk meteen opnieuw vanaf nul begint. Dit is mogelijk doordat de chronograaf is voorzien van een speciale tandwieltreinschakeling waardoor de chronograaf direct na het resetten van de wijzers weer door kan lopen om een nieuw tijdinterval te meten.
Ebauche
Ebauche (vrij vertaald schets, ruwe tekening) staat voor een generiek uurwerk dat door vele horlogefabrikanten in hun horloges wordt gezet. Denk bijvoorbeeld aan uurwerken van ETA S.A. Manufacture Horlogère Suisse. Sommige fabrikanten modificeren deze (ETA-)uurwerken naar eigen specificaties en voorzien deze van eigen signatuur.
Echappement
Echappement is de Franse term voor “ankergang”. Het echappement (ook wel escapement genoemd) is een essentieel onderdeel van een mechanisch uurwerk dat er voor zorgt dat de energie van de (opwind)veer op gecontroleerde en precies gedoseerde wijze wordt losgelaten op de tandraderen binnen het uurwerk en zodoende zorgt voor een soepel en efficiënt lopend gaand werk van het uurwerk.
Eeuwigdurende kalender
Een eeuwigdurende kalender (ook wel Perpetual Calendar) compenseert automatisch de datum voor de verschillende maandlengtes en ook voor schrikkeljaren voor de komende eeuw lang. Deze zullen echter aangepast moeten worden na 28 februari 2100 omdat er dan een schrikkeljaar wordt overgeslagen. Een eeuwigdurende kalender geeft naast de dag, datum en de maand gewoonlijk ook de maanfase aan. Sommige uurwerken geven zelfs het jaar aan. Een horloge uitgevoerd met eeuwigdurende kalender wordt ook wel...
Elektrisch horloge
Bij een elektrisch horloge voorzien elektrische contacten, spoelen en condensatoren door middel van een batterij de balans van een impuls in plaats van de horlogeveer. De eerste elektrische horloges verschenen circa 1957 bij de merken Hamilton en Elgin.
Dagaanduiding
Bij een horloge met dagvenster kan de dag van de week (als afkorting) van een venster worden afgelezen. Daarnaast wordt ook wel gebruik gemaakt van een wijzer die de dag op een separate schaal op de wijzerplaat aanduidt.
Datumvenster
Bij een horloge met een datumvenster kan de datum (als afkorting) van een venster worden afgelezen. Er zijn ook horloges waarop de datum wordt aangeduid door middel van een wijzer, waarbij op de rand van de wijzerplaat danwel op een separate schaal op de wijzerplaat 1 t/m 31 is afgebeeld.
Dead seconds
De dead seconds (ook wel bekend als mechanisch springende seconde, dead-beat seconds of secondes morte) is een complicatie van een mechanisch uurwerk waarbij de secondewijzer per seconde verspringt. Dit in tegenstelling tot het gebruikelijke "lopen" van de secondewijzer. Deze complicatie is zeldzaam en kwam in de jaren voor de quartz revolutie (jaren '70-'80 van de vorige eeuw) nog wel voor maar stierf feitelijk een stille dood vanwege diezelfde quartz revolutie. De reden hiervan was dat de...
Diamant
Diamant is een natuurlijke verschijning van koolstof en is (voor zover bekend) het hardste materiaal dat voorkomt in de natuur. Diamant is een schaars en zeer kostbaar mineraal en geldt als edelgesteente. Diamant ontleent zijn naam aan het Griekse Adamas, wat “ontembaar” of “onoverwinnelijk” betekent vanwege zijn ongekende hardheid. Het is dan ook het ijkpunt voor hardheid met een hardheid van 10 op de schaal van Mohs. Slechts de industrieel vervaardigde materialen Agregated Carbon Nanorods...
DLC
Bij horloges wordt wel eens vermeld dat de kast is voorzien van DLC-coating. DLC staat in dat geval voor diamond-like carbon. Diamond like carbon is een diamantachtige koolstof. Zoals de naam al impliceert bezit DLC een aantal van de waardevolle eigenschappen van diamant. DLC kan op vrijwel elk materiaal worden aangebracht. Indien DLC in zuivere vorm wordt toegepast is het net zo hard als natuurlijke diamant. Een horlogekast die is voorzien van DLC biedt dan ook buitengemene bescherming tegen...
Doktershorloge
Een doktershorloge was bedoeld om artsen in staat te stellen de pols van patiënten te meten en daarmee de hartslag te bepalen. Die meting vindt plaats door middel van een zogenaamde pulseerschaal. Een pulseerschaal is een schaalverdeling die bijvoorbeeld langs de bovenrand van de wijzerplaat is afgebeeld, waarmee in combinatie met de secondewijzer de hartslag kan worden bepaald. In het voorbeeld hierboven is langs de buitenrand van de wijzerplaat een zogenaamde pulseerschaal (Gradué pour 30...
Dubbelchronograaf
Een dubbelchronograaf (ook wel split-second chronograph of rattrapante) is een chronograaf die is uitgerust met twee centrale secondewijzers, waarvan de ene kan worden stilgezet met behulp van een speciaal hendeltje in het wijzerplaatraderwerk om een tussentijd aan te geven, terwijl de andere wijzer doorloopt. Als het hendeltje wordt losgelaten springt de stilgezette wijzer vooruit naar de stand van de andere doorlopende secondewijzer.
Dynamograaf
Een dynamograaf is een instrument dat de spanning van de (opwind)veer weergeeft. De veer is eigenlijk de energiecentrale van een horloge. Maar een opgewonden veer geeft zijn energie niet lineair af. Bij volledige opwinding geeft de veer eerst veel energie, dan volgt over een groot aantal uren een geleidelijke afgifte van energie (de ideale spanning) en op een zeker moment heeft het horloge (vrijwel ineens) geen energie meer. Deze laatste fase kan uiteraard invloed hebben op de nauwkeurigheid...
Email Champlevé
In het geval van Email Champlevé wordt doorgaans een dikkere plaat van rood koper, zilver of brons gebruikt dan bij de andere technieken. Door middel van een steker of burijn (een kleine, dunne en speciaal voor dit doel gemaakte handzame steekbeitel) worden holten in de plaat gestoken of met behulp van zuren geëtst volgens een vooraf gemaakte tekening. Deze holten worden vervolgens opgevuld met verschillende kleuren emailles. Zie ook emailleren.
Email Cloisonné
Email Cloisonné is een techniek van emailleren, waarbij het te emailleren motief is opgebouwd uit dunne plaatjes van koper, zilver of goud, die fungeren als omheining van veldjes (cloisons) die worden gevuld met (verschillende kleuren) emaille. Elke kleur heeft dus feitelijk een eigen veld. Deze techniek werd reed toegepast in de 5e eeuw voor Christus. Zie ook emailleren.
Emailleren
Emailleren is het aanbrengen van een laag gekleurd glas op metaal. Voor emaille worden vrij zachte glassoorten gebruikt, zoals boraat- en fluorideglas waaraan kleuren en dekkende metaaloxiden kunnen worden toegevoegd. Het is een verfijnde en complexe decoratieve techniek die al eeuwenlang op zeer verschillende wijze wordt toegepast. Door het glas te verwarmen tot een temperatuur die, afhankelijk van de gebruikte soort emaille, kan variëren tussen de 690 en 880 °C smelt het glas aan het...
Cabochon
Cabochon is de benaming van een slijptechniek voor het slijpen van edelstenen en halfedelstenen. De natuurlijke stenen worden eerst in een bepaalde vorm geslepen (bijvoorbeeld ovaal of vierkant) waarna er vanaf de bovenkant laagjes worden afgeslepen totdat de steen bol is. Cabochon staat overigens ook voor de slijpvorm die de stenen hebben verkregen: glad (zonder facetten) en rond. Een dergelijke rondgeslepen siersteen wordt ook wel gebruikt als versiering van de kroon van een...
Carbon
Carbon is de Engelse aanduiding voor koolstof. Koolstof werd reeds in de prehistorische oudheid ontdekt en gebruikt in de vorm van houtskool, dat bereid werd door organisch materiaal (voornamelijk hout) te verhitten in een zuurstofarme omgeving. Het Engelse 'carbon' is dan ook afgeleid van het Latijnse woord voor houtskool. Koolstof is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6. Het is een niet-metaal dat in verschillende verschijningsvormen (allotropen) voorkomt. In de natuur...
Centrale secondewijzer
Bij een horloge met een centrale secondewijzer is de secondewijzer bevestigd aan dezelfde centrale as als de uur- en minuutwijzers.
Ceramos
Ceramos™ is een materiaal dat in 1993 door het Zwitserse horlogehuis Rado is geïntroduceerd. Ceramos™ is een combinatie van titanium carbide en een metaallegering. Het materiaal ondergaat een spuitgietproces onder hoge druk (1.000 bar) en wordt vervolgens verhit tot 1500 °C. Ceramos™ is een licht materiaal, ultra hard, krasvast en past zich snel aan aan de temperatuur van de huid en is daardoor uitermate comfortabel. In eerste instantie introduceerde Rado platinakleurig Ceramos™....
Chronograaf
Een chronograaf is een horloge dat voorzien is van een stopwatchfunctie. Het woord chronograaf is een samentrekking van de Griekse woorden “chronos” (dat betekent “tijd”) en “grapho” (dat betekent “ik schrijf”). De chronograaf meet de tijd door aan het begin en het einde van de meting op een knop van het horloge te drukken, waarbij de verstreken tijd van het horloge kan worden afgelezen. De gangbare typen hebben één knop, bijvoorbeeld de kroon of een aparte knop erboven, of twee...
Chronometer
Chronometer betekent letterlijk 'tijdmeter'. Alleen een uurwerk dat de strenge testen op nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van het Contrôle Officiel Suisse des Chronomètres (C.O.S.C) doorstaat, kwalificeert zich als 'Chronometer' (of chronomètre). Doorgaans worden dergelijke horloges geleverd met een officieel certificaat van het onafhankelijke testinstituut. Het C.O.S.C is het officiële Zwitserse testinstituut voor chronometers. Zie voor meer informatie C.O.S.C. Een veel voorkomend...
Clous de Paris
Soms wordt bij de beschrijving van een horloge vermeld dat er sprake is van een 'Clous de Paris'-motief of versiering. Clous de Paris betekent letterlijk 'nagels van Parijs'. In horlogetermen wil dit zeggen dat een bepaald onderdeel van het horloge (bijvoorbeeld de wijzerplaat, bezel of kast) is voorzien van een patroon van diverse uitgeholde lijnen die elkaar kruisen en daarmee een motief van kleine piramides vormen.
Balans
De balans in een horloge is een regelorgaan dat er voor zorgt dat een horloge op tijd loopt. Onlosmakelijk onderdeel van de balans is de spiraal of balansveer. De spiraal is rond gebogen, bestaat uit meerdere windingen en zorgt ervoor dat de balans per seconde in gelijke tijdeenheden meerdere keren heen en weer gaat. Dit veroorzaakt dan ook het voor horloges zo karakteristieke 'tik-tak' (drukt u het horloge maar eens aan uw oor). De balans vervult in het horloge dezelfde functie als de...
Complicatie
Als een mechanisch horloge meer functies biedt dan alleen de aanduiding van de tijd (uren, minuten en seconden) geldt dat als een ‘gecompliceerd’ uurwerk. Elke ‘extra’ functie naast uren en minuten heet dan een complicatie: 24-uurs aanduiding Automatisch horloge Chronograaf Dagaanduiding Dag/nacht aanduiding Datumaanduiding Dead Seconds Flyback Jaaraanduiding Jaarkalender Maandaanduiding Maanfase Perpetual calendar Repeater Rattrapante Réserve de Marche Schrikkeljaar aanduiding (jaar 1 t/m...
Balanskloof
De balanskloof is een plaatje waaraan normaliter de balans van het horloge wordt bevestigd.
Bar
Horlogefabrikanten drukken de mate van waterdichtheid van een horloge doorgaans uit in bar (of atmosfeer), waarbij 10 meter waterdruk gelijk is aan 1 bar. Als een horlogefabrikant aangeeft dat het horloge bestand is tegen een waterdruk van 5 bar zou het horloge tot 50 meter waterdicht moeten zijn. In de praktijk valt daar wel het een en ander op af te dingen. Zie ook waterdichtheid.
C.O.S.C
C.O.S.C is de afkorting van Contrôle Officiel Suisse de Chronomètres. Dit officieel Zwitsers testbureau voor chronometers is opgericht in 1973 door de Zwitserse kantons Bern, Genève, Neuchâtel, Solothurn en Vaud en de Federatie voor de Zwitserse horlogeindustrie, la Fédération de l’industrie horlogère suisse (FH). Het C.O.S.C (hierna: COSC) is de grootste uitgever ter wereld van zogenaamde chronometercertificaten, die verder slechts afzonderlijk worden afgegeven door bepaalde...
Côtes de Genève
Als bij een horloge wordt vermeld dat er sprake is van een 'Côtes de Genève'-
decoratie, betreft dit een traditioneel Zwitserse versiering die wordt gebruikt om kwalitatief hoogstaande uurwerken te verfraaien. Deze versiering bestaat uit een gelijkmatig patroon van golvende, parallelle lijnen die wordt aangebracht op platte uurwerkonderdelen door middel van een snel draaiende pen van hout of kunststof. Wordt ook wel Vagues de Genève of Geneva Stripes genoemd. Een variant op Côtes de...
Bezel
De bezel (of lunette) is een metalen of kunststoffen frame waarin het horlogeglas zit geklemd. Bij sommige horloges is deze voorzien van een ring rond het horlogeglas. Meestal is deze ring draaibaar, vaak bi-directioneel (zowel draaibaar tegen de klok in als met de klok mee draaien) maar soms alleen uni-directioneel (alleen tegen de klok in draaibaar). De bezel kan voor verschillende doelen dienen: aanduiding van andere tijdzone, rekenlineaal of start van een meting. Duikhorloges zijn veelal...
Bicolor
Bicolor of bicoulor wil zeggen twee kleuren. Een bicolor horloge is dan ook samengesteld uit twee kleuren, doorgaans verschillende metalen of hetzelfde metaal met verschillende kleur (bijvoorbeeld geel en wit goud). Veel voorkomend is de combinatie van goud (al dan niet doublé) met staal.
Breguetwijzer
Een breguetwijzer is een ietwat spits toelopende wijzer die eindigt in een cirkel met een punt eraan naar ontwerp van Breguet.
PVD
PVD staat voor Physical Vapour Deposition. Het betreft een moderne technologie waarbij door condensatie van atomen of moleculen uit een gas of damp dunne, maar zeer harde lagen coating (1 tot 3 micrometer) worden aangebracht op een metalen drager, bijvoorbeeld de horlogekast of metalen onderdelen. Dit proces vindt onder vacuüm plaats. Binnen de horlogerie wordt PVD vaak toegepast door edelstaal een coating te geven van gekleurd titanium, meestal geelkleurig (goud) maar ook andere kleuren...
Zwanenhals fijnregelaar
De zwanenhals fijnregelaar is een regelmechaniek in een horloge waarmee, anders dan een kompas, de loopsnelheid van een uurwerk kan worden afgesteld. Door de zwanenhals fijnregelaar (zwanenhalsveer) laat het uurwerk zich veel nauwkeuriger afstellen dan via de meer traditionele regelmechanieken zonder zwanenhals, zoals het kompas. De zwanenhals fijnregelaar bevindt zich boven de balanskloof. De zwanenhals (zo genoemd omdat het de vorm heeft van de hals van een zwaan) wordt voornamelijk...
Afkanting
Met afkanting wordt het bijvijlen en glanzend polijsten van de scherpe randjes van een plaat, brug of staafje bedoeld. Normaal gesproken worden de randen afgekant in een hoek van 45º. Deze minutieuze werkzaamheden kunnen alleen worden verricht door de vaardige handen en ogen van een ervaren horlogemaker.
A/H
A/H staat voor alternance/heure, ofwel het aantal omkeringen per uur. Het betreft dus het tikgetal van het uurwerk, het aantal halve omwentelingen dat de balans maakt per uur. De 2 halve omwentelingen veroorzaken het karakteristieke 'tik-tak' geluid van het mechanische uurwerk. Hoe hoger het tikgetal, hoe hoger de precisie van het uurwerk. De frequentie van de trilling in twee richtingen wordt bij horloges vaak aangegeven in trillingen of vibraties (soms ook in hertz) per uur en A/H. De...
Analoog
Bij een horloge met analoge tijdweergave is de tijd af te lezen door middel van wijzers die op een wijzerplaat de uren, minuten en - in voorkomende gevallen - de seconden aangeven. Dit in tegenstelling tot digitale tijdweergave, waar de tijd door middel van cijfers wordt weergegeven.
Anker
Het anker van een horloge is een deel van het echappement dat de vorm heeft van een scheepsanker, dat heen en weer gaat in het tempo van de balans en dan telkens met zijn armen afwisselend in de tanden van het ankerrad valt. In de afbeelding hieronder ziet u bovenaan het anker heen en weer gaan en onderaan draait het ankerrad rond. Het anker is uitgevonden door Thomas Mudge (1715-1794).
Antimagnetisch horloge
Bij een antimagnetisch horloge zijn de metalen onderdelen van het uurwerk beschermd tegen de invloed van magnetische velden om ons heen. Zo gebruiken wij dagelijks diverse voorwerpen die magnetische velden uitstralen, zoals mobiele telefoons, computers, luidsprekers, boren, etc. Om de magnetische invloed zoveel mogelijk te beperken of uit te sluiten worden antimagnetische dan wel niet-magnetische onderdelen opgenomen in het uurwerk, bijvoorbeeld een binnenkast van weekijzer. Normaal gesproken...
Arabische cijfers
De aanduiding Arabische cijfers wil zeggen dat op de wijzerplaat de uren worden gemarkeerd of aangeduid door middel van één of meer Arabische cijfers 1 t/m 12. Zie ook Romeinse cijfers.
Argentium
Argentium staat voor Argentium sterling zilver. Argentium is een zilverlegering die qua gehalte gelijk is aan eerste gehalte zilver (925/1000). Eerste gehalte zilver ofwel sterling zilver bestaat uit 92,5% zilver en 7,5% koper. Argentium zilver daarentegen bestaat uit 92,5% zilver en 7,5% germanium. Germanium is een chemisch element met symbool Ge en atoomnummer 32. De toevoeging van germanium zorgt ervoor dat Argentium zilver veel minder aanslaat dan sterling zilver, zodat de drager geen...
ATM
ATM is de afkorting van atmostfeer. Horlogefabrikanten drukken de mate van waterdichtheid van een horloge doorgaans uit in atmosfeer (of bar), waarbij 10 meter waterdruk gelijk is aan 1 atmosfeer (ATM). Als een horlogefabrikant aangeeft dat het horloge bestand is tegen een waterdruk van 5 ATM zou het horloge tot 50 meter waterdicht moeten zijn. In de praktijk valt daar wel het een en ander op af te dingen. Zie ook waterdichtheid.
Atoomklok
Een atoomklok is een klok die de tijd meet aan de hand van de trillingen van atomen. De frequentie van deze trillingen is zodanig constant en onafhankelijk van de omgeving, dat de afwijking van een atoomklok veelal slechts circa 1 seconde per 5 miljard jaar bedraagt. De meestgebruikte atoomklok is gebaseerd op het scheikundig element cesium. De seconde binnen de atoomtijd wordt gedefinieerd als 9.192.631.770 trilling van een cesium-atoom. Wereldwijde tijdstandaard De eerste atoomklok werd in...
Atoomtijd
Wij zijn gewend de tijd te meten in uren, minuten en seconden. Er gaan 60 seconden in een minuut, 60 minuten in een uur en 24 uur in een dag. Dus welbeschouwd zou je zeggen dat 1 seconde overeenkomst met 1/86.400-ste dag (1/60x60x24). Vroeger was dat een gegeven, Inmiddels heeft de mensheid vastgesteld dat de aarde steeds langzamer om haar as draait en niet alle dagen even lang duren. Om de tijd exact vast te kunnen stellen, wordt een seconde tegenwoordig gedefinieerd als 9.192.631.770...
Automatisch horloge
Bij een automatisch horloge, vaak als zodanig herkenbaar door het woord 'Automatic' op de wijzerplaat, wordt het uurwerk opgewonden door polsbewegingen. Door de polsbewegingen gaat een rotor ronddraaien en daarmee wordt de hoofdveer automatisch opgewonden. Het automatisch opwindmechanisme is in 1770 uitgevonden door Abraham-Louis Perrelet (1729 - 1826). Dit eerste automatische opwind mechanisme betrof een zakhorloge waarbij het gewicht naar voren en naar achteren slingerde. John Harwood (1893...
Events
SIHH 15 – 19 januari 2018
door Paul van der Luit | Beurzen
Begin jaren negentig besloten Baume & Mercier, Cartier, Piaget, Gérald Genta and Daniel Roth om Baselworld – de grootste horloge en juwelenbeurs ter wereld in de gelijknamige stad Basel – te laten voor wat het was en organiseerden in 1991 een exclusieve bijeenkomst voor horlogemerken uit de Champions League der haute horlogerie onder de naam Salon International de la Haute Horlogerie (afgekort: SIHH) met als thuishaven Genève. Deze eerste editie duurde 5 dagen en omvatte ca. 4.500 m2. In...
Lees meer
Hoge opbrengst voor Chronographe Monopoussoir Rattrapante Bleu
door Paul van der Luit | nov 15, 2017 | Nieuws
Op zaterdag 11 november jl. vond de 7e editie van Only Watch plaats in Genève onder auspiciën van veilinghuis Christie’s. Veertig van de beste horlogefabrikanten van de wereld hebben speciaal voor deze gelegenheid elk een uniek horloge gemaakt. Tijdens deze veiling ging ook de Chronographe Monopoussoir Rattrapante Bleu van het Zwitserse horlogehuis F.P. Journe onder de hamer. Waar gerekend werd op een bedrag van tussen de CHF 200.000 - 400.000 werd het unieke horloge verkocht voor een bedrag...
Bell & Ross BR-X1 (Tourbillon) White Hawk
door Paul van der Luit | nov 13, 2017 | Nieuws
Het Zwitserse horlogehuis Bell & Ross, dat sterk verbonden is met de luchtvaart, heeft zojuist de nieuwe White Hawk-collectie van luchtvaarthorloges aangekondigd. De BR-X1 White Hawk-lijn is geïnspireerd op de kleuren van privéjets. Het bereik, dat dromen en reizen oproept, omvat twee prachtige horloges, de BR-X1 en de BR-X1 Tourbillon White Hawk, beide met een revolutionaire constructie. De twee nieuwste modellen van de Bell & Ross-collectie zijn ondergebracht in grade 5 titanium...
Baume & Mercier eert racelegende Burt Munro
door Paul van der Luit | nov 11, 2017 | Nieuws
Eerder dit jaar kondigde het Zwitserse horlogehuis Baume & Mercier zijn partnership aan met Indian Motorcycle, Amerika’s eerste Motorfietsen company. De unieke samenwerking van deze twee iconische merken heeft zich vertaald in een nieuw model binnen de rijke collectie van Baume & Mercier: de Clifton Club Burt Munro Tribute Limited Edition. Dit chronograaf-model, in een gelimiteerde oplage van 1967 stuks, is a tribute aan de motorrace legende Burt Munro. Vanaf het begin waren George...
Preview SIHH: Ulysse Nardin Marine Tourbillon
door Paul van der Luit | nov 9, 2017 | Nieuws
De zeldzame schoonheid van een (diep)blauwe emaille wijzerplaat is de kers op de taart van een prachtig uurwerk binnen de Marine Collectie van Ulysse Nardin. De Marine Tourbillon heeft een roestvrijstalen horlogekast van 43 mm. De blauwe emaille wijzerplaat met Romeinse cijfers toont de uren, minuten en een gangreserve-indicator (op 12 uur). Op 6 uur is de fraaie tourbillon zichtbaar. Het kloppend hart bestaat uit een automatisch manufactuur kaliber UN-128 dat beweegt met 28.800 tikken per uur...
Oris Big Crown ProPilot Caliber 111
door Paul van der Luit | nov 1, 2017 | Nieuws
Met gepaste trots onthult het Zwitserse horlogehuis Oris haar nieuwe horloge, de monumentale Big Crown ProPilot Caliber 111. De Oris Big Crown ProPilot Caliber 111 is voorzien van een roestvrijstalen horlogekast met een diameter van 44 m en heeft een diepblauwe wijzerplaat waarop naast de uren, minuten, kleine seconde ook de datum (op 9 uur) en een gangreserve-indicator (tussen 2 en 4 uur) afleesbaar is. De wijzers en Arabische cijfers zijn voorzien van Super-LumiNova® voor een goede...
Recordbedrag voor Rolex Cosmograph Daytona ‘Paul Newman’
door Paul van der Luit | okt 30, 2017 | Nieuws
Afgelopen donderdag is een Rolex Cosmograph Daytona uit 1968, een polshorloge dat ooit in het bezit was van de Amerikaanse acteur Paul Newman, bij het Britse veilinghuis Phillips geveild voor een bedrag van $17,752,500, omgerekend ca. € 15,3 miljoen. Paul Newman kreeg de Rolex Cosmograph Daytona cadeau van zijn vrouw Joanne Woodward. Het echtpaar speelde allebei in de speelfilm Winning (1969), waarin Paul Newman de rol van autocoureur Frank Capua speelt die ervan droomt de Indianapolis 500 te...
Uurtje langer slapen vannacht…
door Paul van der Luit | okt 28, 2017 | Nieuws
Morgen 29 oktober 2017 vangt de jaarlijkse wintertijd aan. Dat betekent dat vannacht om 3.00 uur de tijd wordt teruggezet naar 2.00 uur. Heerlijk, één uurtje langer slapen dus… welterusten! Niet vergeten, dan blijft u bij de tijd!
Roger Dubuis + Lamborghini = Excalibur Aventador S
door Paul van der Luit | okt 26, 2017 | Nieuws
Het Zwitserse horlogehuis Roger Dubuis en sportwagenfabrikant Lamborghini slaan de handen ineen voor de creatie van het eerste uurwerk dat de expertise van beide verenigt: Zwitserse precisie en vakmanschap van het hoogste niveau ontmoet Italiaanse allure en prestatievermogen. Designers van Roger Dubuis werkten nauw samen met ontwerpers van Lamborghini bij het ontwikkelen van een nieuw horloge, wat resulteerde in de Excalibur Aventador S. De Excalibur Aventador S verschijnt in twee modellen:...
Parmigiani Fleurier presenteert een nieuwe Tonda 1950 Tourbillon
door Paul van der Luit | okt 24, 2017 | Nieuws
De Tonda 1950 Tourbillon van horlogehuis Parmigiani Fleurier is de dunste automatische flying tourbillon ter wereld. Het Zwitserse horlogehuis lanceert dit jaar nu ook een witgouden horlogekast met een diameter van 40,2 mm en een Abyss blauwe wijzerplaat. Het elegante horloge is voorzien van een ultra-dun kaliber van slechts 3.4 mm met een platina micro-rotor. De flying tourbillon heeft een lichtgewicht titanium kooi, zonder brug aan de bovenzijde. Het manufactuur uurwerk heeft een gangreserve...
Bremont 1918 limited edition
door Paul van der Luit | okt 22, 2017 | Nieuws
Volgend jaar bereikt de Britse militaire luchtvaart een belangrijke mijlpaal in 2018 wanneer de Royal Air Force haar honderdjarig bestaan viert. Wereldwijd gerespecteerd en doordrenkt van traditie, biedt de Royal Air Force (RAF) bescherming aan het Verenigd Koninkrijk en is tevens een gerespecteerd partner binnen de NAVO. Ter ere van deze 100 jarige mijlpaal presenteert het Engelse horlogehuis Bremont de 1918 Limited Edition, waarin materiaal is verwerkt van vier uitzonderlijke historische...
Recente berichten
- Wordt nu aandeelhouder van DuBois et fils! 10 november 2018
- Schaap en Citroen opent nieuwe Vintage Watches Boetiek 7 november 2018
- Masters of LXRY 2 november 2018
- Oris Clipperton: to protect and conserve 7 december 2017
- Nieuwe Bugatti Type 390 van Parmigiani Fleurier 5 december 2017
Alles over Horloges
Dé site voor horlogeliefhebbers met actueel nieuws en informatie over mechanische horloges, de diverse internationale en nationale horlogehuizen, horlogebeurzen en overig relevant nieuws in relatie tot de Haute Horlogerie.
A tribute to watches:
Mechaniek met karakter!
Nieuwsarchief
Tags
Arnold & Son Balans Baselworld Baume & Mercier Bell & Ross Breitling Bremont Cartier Chopard Chronograaf Chronometer Complicatie DuBois et fils Edox Ernst Benz Franck Muller Girard-Perregaux Glashütte Original GMT Hamilton Hollands Glorie Horlogebeurs Horlogekast IWC IWC Schaffhausen Jaeger-LeCoultre Limited Edition Linde Werdelin Longines Nederlands horlogemerk Oris Panerai Parmigiani Parmigiani Fleurier Perpetual calendar Piaget Rattrapante Roger Dubuis Tissot Uhren Ulysse Nardin Uurwerk Vacheron Constantin Watches Wijzerplaat
